|
|
3481.
|
Երիտասարդաց քրիստոնէական ընկերակցութիւն :
Publication:
Կ. Պոլիս ։
Քէշիշեան տպարան,
1913
. 16 էջ ։
, Շարվածքը՝ 16x10 սմ: | Նկարագրված օրինակը տիտղոսաթերթ չունի։
Նկարագրությունը կատարված է շապիկից։
Շապիկին՝ զարդանախշ։ | ԱԿԳ։ | Գրքի թվային տարբերակը տրամադրել է ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարանը:
18 սմ.
Date:
1913
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
[Բացակա]
(1),
|
|
|
3482.
|
Նանթա /
Publication:
Կ. Պոլիս :
Տպարան Ռոգոս Սագայանի,
1911
. 48 էջ.
, Շարվածքը՝ 13,5X9 սմ: | Տիտղոսաթերթին՝ զարդանախշ:
| ՀԱԳ: ՊՀ | Գիրքը թվայնացվել է Հայաստանի ազգային գրադարանում:
Date:
1911
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
(1),
|
|
|
3483.
|
Մեղրագետ :
Publication:
Կ. Պոլիս :
Տպարան «Արաքս»,
1913
. 159, 1 չհամարակալված էջ :
, Շարվածքը՝ 14X10 սմ:
Տիտղոսաթերթին՝ նկար:
ՀԳ: ՀԹՏԹ
| Վաւերացուած կեդր. ուսումն. խորհուրդէն: Լուսաղբիւր հրատարակչական ընկերութիւն, թիւ 2: | Թվայնացված օրինակը տպակից է՝ Մեղրագետ: Ա տարի (1913, 2-րդ տպագր.); Մեղրագետ: Ա տարի (1913); Մեղրագետ: Բ տարի (1913) գրքերին: | Գիրէը թվայնացվել է Հայաստանի ազգային գրադարանում:
18 սմ.
Date:
1913
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
(1),
|
|
|
3484.
|
Երգեր ու եղանակներ տղայոց համար :
Publication:
Կոստանդնուպօլիս :
Ի Տպարանի Ա․ Եակոբ Պոյաճեան,
1884
. 200,6 չհամարակալված էջ :
, Շարվածքը` 17x11 սմ։ | Թվայնացված օրինակը թերի է, կան բացակա էջեր՝ 187-190։ | ՀԱԳ:ՄՄ | Գիրքը թվայնացվել է Հայաստանի ազգային գրադարանում:
20 սմ.
Date:
1884
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
(1),
|
|
|
3485.
|
Տեղեկագիր վերաքննիչ յանձնախումբին սահմանադրութեան :
Publication:
Ի Ղալաթիա :
Ա. հ.,
1870
. 22 էջ ;
, Շարվածքը՝ 16x10 սմ: | Շապիկին՝ Օրինակ վերաքննեալ սահմանադրութեան : (Վերստին սրբագրեալ) : Ազգային երեսփոխանց ներկայանալու համար: | Նկարագրված օրինակը առանձին չի ներառվել «Հայ գիրքը 1851-1900 թթ.» մատենագիտության մեջ, գիրքը նկարագրվել է 1935 համարի ներքո, որտեղ նշված է՝ «Գրքում առանձին էջակալությամբ` Տեղեկագիր վերաքննիչ հանձնախումբին սահմանադրութեան»:
Նկարագրությունը կատարված է շապիկից և տիտղոսաթերթից։ | ՀԱԳ: Մ։ | Գիրքը թվայնացվել է Հայաստանի ազգային գրադարանում:
20 սմ.
Date:
1870
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
(1),
|
|
|
3486.
|
Պատկերազարդ աշխարհագրութիւն հանդերձ աշխարհացոյց տախտակօք :
Publication:
Կոստանդնուպոլիս :
Տպարան եւ վիմագրատուն Գ. Պաղտատլեան,
1891
. 192 էջ:
, Շարվածքը՝ 18,5x12 սմ: | Տիտղոսաթերթին՝ զարդանկար: | ՀԱԳ: | Կազմը՝ զարդափակ, վրան՝ զարդանկար և 1892, վերջերեսին՝ գրատանը գտնվող գրքերի ցանկը: | Գիրքը թվայնացվել է Հայաստանի ազգային գրադարանում:
25 սմ.
Date:
1891
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
(1),
|
|
|
3487.
|
Գոհարներ հայ եկեղեցիէն հաւաքուած /
Publication:
Կ. Պոլիս :
Տպարան Օսմանեան գործ. ընկ.,
1911
. 413 էջ :
, Գրքի մատենագիտական նկարագրությունը չի ներառվել «Հայ գիրքը 1901-1940 թվականներին» մատենագիտության մեջ: | ՀԱԳ | Թվայնացվել է Ստամբուլի Աթաթուրքի անվան գրադարանի օրինակը:
14 սմ.
Date:
1911
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
(1),
|
|
|
3488.
|
Աշխարհագրութիւն բնական ըստ նորագոյն տեղեկութեանց /
Publication:
Կ. Պոլիս :
Տպագրութիւն Յովսեփայ Գավաֆեան,
1880
. 100 էջ ;
, Շարվածքը` 14,7x8,3 սմ։ | Տիտղոսաթերթին՝ նկար: | Գիրքը թվայնացվել է Հայաստանի ազգային գրադարանում:
18 սմ.
Date:
1880
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
(1),
|
|
|
3489.
|
Քիթապը Մուգատտէս եա’նի 'Ահտը 'Աթիգ վէ 'Ահտը ճէտիտ.
Publication:
Իսթանպօլտա :
Ա.-Յ. Պօյաճեան Մաթպա'ասընտա թապ' օլունմըշ տըր,
1913
. 927, 4 չհամարակալված, 292, 1 չհամարակալված, 9 երկսյուն էջ ;
, Շարվածքը՝ 19,5x13,8 սմ: | Տիտղթ. Ա՝ Քիթապը Մուգատտէս եա’նի 'Ահտը 'Աթիգ վէ 'Ահտը ճէտիտ: 'Ան ասըլ Մուհարրէր պուլունտըղը 'իպրանի վէ Քիլտանի վէ եունանի լիսանլարընտան պիթ թէրճէմէ:
Տիտղթ. Բ` 'Ահտը ճէտիտ եա'նի ինճիլի Շէրիֆ: Լիսան ը ասլի ի եունանիտէն պիթ թէրճէմէ: | Վերնագրի թարգմանությունը վերցված է Հասմիկ Ստեփանյանի «Հայատառ թուրքերեն գրքերի եւ հայատառ թուրքերեն պարբերական մամուլի մատենագիտութիւն (1727-1968)» գրքից: | Գիրքը թվայնացվել է Հայաստանի ազգային գրադարանում: |
23 սմ.
Date:
1913
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
(1),
|
|
|
3490.
|
Հրահանգ սատարի խորհրդաւոր աստիճանին ըստ արդի ծիսի.
Publication:
Կոստանդնուպօլիս :
Ա. հ.,
1868
. 16 էջ.
, Շարվածքը՝ 11x7 սմ։ | Առանց մամուլանիշերի: Բնագիրը՝ բոլորգիր, վերնագրերը՝ երկաթագիր: Շապիկը՝ զարդափակ, շապիկին, տիտղոսաթերթին և բնագրում՝ զարդանախշեր: Տպարանի տվյալը բացակայում է: | Նկարագրված օրինակը չի ներառվել «Հայ գիրքը 1851-1900 թթ.» մատենագիտության մեջ։ | Մեզ հայտնի միակ օրինակը պահպանվում է ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարանի «Արշակ Ալպոյաճյան» հավաքածուում: Սույն օրինակը բարվոք վիճակում է, չունի պատռված կամ պակաս էջեր: Շապիկի երկու երեսներին, 7-րդ և 16-րդ էջերին առկա է Ալպոյաճյանի դիվանի կնիքը, վերջերեսին կան մատիտով նշումներ. «Ֆարմասոններ, ֆարմասոններ, ազատ որմնադիր»:
Բովանդակությունը, մատիտով արված նշումները, ինչպես նաև շապիկին առկա զարդանկարը հուշում են, որ գրքույկը «Ազատ որմնադիրներ» գաղտնի կազմակերպության գաղափարներին առնչվող ուսուցողական ձեռնարկ է և, հավանաբար, տպագրվել է հենց այդ կազմակերպության տպարանում: | ԱԿԳ։ | Գրքի թվային տարբերակը ներբեռնվել է ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարանի կայքից:
Date:
1868
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
[Բացակա]
(1),
|
|
|
3491.
|
Ժամագիրք Հայաստանեայց Սուրբ եկեղեցւոյ /
Publication:
Կոստանդնուպօլիս :
Ի տպարանի Ռ. Յ. Քիւրքճեան,
1872
. 654 էջ :
, Շարվածքը` 14,5x8 սմ։ | Ի հայրապետութեան Տ. Տ. Գէորգայ Դ. կաթուղիկոսի Ամենայն Հայոց եւ ի պատրիարքութեան Ս. Երուսաղէմի Տ. Եսայեայ արքեպիսկոպոսի եւ ի պատրիարքութեան Կոստանդնուպօլսոյ Տ. Մկրտչի արքեպիսկոպոսի: | Տիտղոսաթերթը՝ զարդափակ, վրան՝ զարդանախշ: Ա. Ղազիկյանը տպագրության թվականը նշել է 1874, առանց էջերի քանակի:
ՀԱԳ
Ղ հտ. 1, 844 | Գիրքը թվայնացվել է Հայաստանի ազգային գրադարանում:
17 սմ.
Date:
1872
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
(1),
|
|
|
3492.
|
Երգեցողութիւնք Ս. Պատարագի :
by Եկմալյան, Մակար Գրիգորի, | Եկմալյան, Մակար, | Եկմալյան, Մ. | Եկմալեան, Մակար, | Եկմալեան, Մ. | Екмалян, Макар Григорьевич, | Yekmalyan, Makar Grigori, | Ekmalyan, Makar,
Publication:
Սկիւտար (Կ. Պոլիս) :
Ա. հ.,
1914
. 12 էջ :
, Գրքի մատենագիտական նկարագրությունը չի ներառվել «Հայ գիրքը 1901-1920 թվականներին» մատենագիտության մեջ: | Կազմին՝ խաչ : | Տիտղոսաթերթը՝ գծափակ, վրան՝ «Դպրաց դաս Ս. Կարապետ եկեղեցւոյ»։ | ՀԱԳ: | Գիրքը թվայնացվել է Հայաստանի ազգային գրադարանում։
Date:
1914
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
(1),
|
|
|
3493.
|
Ծիսարան որ կոչի Մաշտոց :
Publication:
Ի Կոստանդնուպօլիս :
Ի Տպարանի Պօղոսի Արապեան Ապուչեխցւոյ,
1848
. 190, 1 չհամարակալված, 220, 1 չհամարաալված էջ ;
, Շարվածքը՝ 8,3x13,5 սմ | Տե՛ս 1814 թվականին տպագրված նույնանուն գրքի ծանոթագրությունը: | Նկարագրված օրինակի առաջին մասը լրացվել է Մատենադարանի օրինակից: | ԷՃԳ 597: ՀԱԳ 3398-ԱՀ: Մ 34315։
ԳԼ 229Զ: Մատ. 287։ Ղ. 1. 1796: Թ 70։ | Գիրքը թվայնացվել է Հայաստանի ազգային գրադարանում:
15 սմ.
Date:
1848
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
(1),
|
|
|
3494.
|
Փոքր քերականութիւն /
Publication:
Կ. Պոլիս :
Ա.հ.,
1567
, Այս գրքի մասին հիշատակել է Մաղաքիա Ճեվահիրճյանը իր ձեռագիր հիշատակարանում. «ՌԺԶ (1567) ի հայրապետութեան Հայոց Տեր Միքայէլի ԻԱ(21) ամի կաթողիկոսութեանն, ի մայրաքաղաքն Կոստանդնուպօլիս, յերկրորդի ամի թագաւորութեանն Օսմանցւոց սուլդան Սէլիմի, և. ի չորրորդ ամի պատրիարգութեան տէր Յակովբ րաբունապետի Կոստանդնուպօլսոյ, աս ոտս Յովհաննէս եպիսկոպոսին ընդ յովանեաւորութեամբ սուրբ Նիկողայոս եկեղեցւոյն Հայոց եղև ստամփայ, այսինքն պասմայ գիր, և տպեցալ փոքր քերականութի(ւն) տղայոց, ձեռամբ անարժան կնքագիր դպրի և մերս Յոթորին» («Ազգային տպագրութեան սկզբնաւորութիւնը և յառաջանալուն պատմութիւնը»,- «Բազմավեպ», 1850, էջ 232)։ | ՍՂՄ։ Միլանի գրատուն։ | «Բ», 1850, 232: ՂԱ (Բ), 1865, էջ 213։ ՂԱ հտ. 1, 535: Ե «Փ», 1881, N 4, էջ 5։ Գալ. «ՀԱ», 1890, 162: Զ Պատմ. 47-48։ ՏՊ «Բյուր.», 1900, N 1, էջ 3-5, ՏՊ «Բ», 1903, N 6-7, էջ 205: Ղ հտ. 1, 130-131։ Թ 53, ԳԼ 68, 74, Կ 17-19։ ԱԼ 37-38: | ԾԱՆՈԹ.՝ Գ. Զարբհանալյանի «Պատմ. հայկ. տպագր.» (էջ 47-48) աշխատության մեջ վերը բերված քաղվածքի վերջին պարբերությունը փոքր ինչ փոխված է՝ «ձեռամբ անարժան կնքագիր դպրի մերս Յոթորին» (և-ը բացակայում է), որը պատճառ է դարձել երկու հակադիր կարծիքների առաջացման. առաջին, որ գիրքը տպագրվել է կնքագիր դպրի, այսինքն՝ Աբգար դպրի և Յոթորի ձեռքով, երկրորդ, որ տպագրվել է միայն կնքագիր դպիր Յոթորի ձեռքով։
1913 թվականին Ա. Ալպոյաճյանը հայտնել է մի նոր կարծիք, որ գիրքը տպագրվել է Աբգարի Կ. Պոլիս գալուց առաջ՝ փայտափորագիր տախտակների միջոցով։ (տե՛ս «Արոր», 1913, գիրք Ա էջ 38): Գիրքը ձեռքի տակ չունենալու պատճառով ոչինչ ստույգ ասել հնարավոր չէ։
Date:
1567
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
[Բացակա]
(1),
|
|
|
3495.
|
Ժամագիրք : Պատարագամատոյց.
Publication:
Կ. Պոլիս :
տպ. Աբգար Դպիր Թոխաթեցու,
1568
, Գրքի նկարագրությունը կատարված է ոչ թե սկզբնաղբյուրից, այլ ըստ մատենագիտական աղբյուրների: | ՏԻՏՂԹ.՝ Ժամագիրք համառօտեալ աղաւթամատուց: | ԺԳ [13] մամուլ։ Ութածալ։ Գիրքը էջակալված չէ, հայկական տառերով համարակալված են միայն մամուլները սկզբից և վերջից։ Գրքի չափը՝ 19X13 սմ։ Բնագիրը՝ զարդագրերով, տպագրված է երկգույն՝ կարմիր և սև տառերով։ Կարմիրով է տպագրված 9-րդ մամուլի առաջին էջը, որը և Պատարագամատոյցի սկիզբն է՝ Աւրէնք արկանելոյ սպաս եկեղեցւոյ։ 1 պատկեր 9-րդ մամուլի 2-րդ էջում. խորանի առջև երեսը դեպի ժողովուրդը կանգնած մի ծերունի, քահանայա-պետական պատմուճանով, գլխին հրեական խույր։ Նկարի երկու կողմում լատինական տառերով տպված է՝ «Aarone sacerdote», իսկ նկարից դուրս, աջ կողմի լուսանցքում հայերեն տառերով՝ «Ահարոն քահանան է» (Գ. Զարբհանալյան, «Պատմ. հայկ. տպագր.» էջ 49-51)։ | ՀԻՇԱԱՏԱԿԱՐԱՆ՝ Ժամագրքի 58-րդ թերթին՝ «Գրեցաւ Աղաւթմատուցս, թվին ռ. ժ. է. ապրիլ իէ»: Պատարագամատոյցի վերջում՝ «Կազմեցաւ Աղաւթմատուցն և Պատարագամատուցս ի թվականիս ռժէ (1568) մայիս... աւրն եշաբթի: Ի հայրապետութի[ւն] տ[է]ր. միքայէլ... ի մայրաքաղաքն ըստամբաւլ, ընդ հովանեաւ Ս[ուր]բ. Նիկողոսին առ ոտս տ[է]ր. Յակոբ րաբունայպետ (պա)տրիագին: Կամակցութ[եամ]բ. այս քահանայիցս եւ... ի քսան ոմն տ[է]ր. սահակին և սարգիս, եւ, եւ խորվիրապցի առաքել աբեղին, եւ մղտեսի ուսումին, խօճա տովլաթենայ եւ...հաւատորի տիրացու մէ...ին, խաչատուրին Անանիային մղտեսի Յոհան, յիշեցէք ի մաքրափայլ աղաւթս ձեր զաշխատող սորա զառաջինքն եւ զվերջինքս զարվեստիս,...թելայդիրքն որ անձամբ աշխատեցան: Եւ... ըստացան: զխոճայ մուրատն:Եւ զմղտեսի ֆ...նն, տիրացու մարտիրոսն իպրահիմշան Սատա...րն, եւ տոներն և խաթուն փաշան կրկին յիշեցէք ի մաքրափայլ աղաւթս ձեր եւ զարվեստի շինաւղն Աբգար դպիրս կենակիցք և զհայրն իմ մղտեսի...կ եւ զմայրն իմ, մղտեսի յեւան և զդերաբոյս... զաւակս տիրացու Սուլթանն Ա[ստուա]ծ. յիշէ զիւր միւս անգամ գալուստն ամէն:» (Տ. Պալյան, Ցուցակ հայերեն հին տպագրութեանց:- «Բանասեր», 1903, էջ 206-207): | ՍՂՄ: Միլանի գրատուն։ ԶՄՄ։ ՀԳ 11 էջ լուս.: | ՂԱ «Բ», 1865, 221, ՂԱ հտ. 1, 536։ Ե «Փ», 1881, N 4, էջ 5։ Տ «Բ», 1890, 103։ Գալ «ՀԱ», 1890, 162։ Զ. Պատմ. 49-51, Մատ. 234, ՏՊ «Բ», 1903, 206-207։ ՏՊ «Բյուր.», 1900, N 1, էջ 3-4։ Ղ հտ. 1, 824-825, 1159-1160: Թ 53։ ԳԼ 69, 71: Կ 20-22: ԱԼ 39-41։ | ԾԱՆՈԹ. ՝ Այս հրատարակությունը որոշ մատենագետներ դիտել են իբրև երկու առանձին գրքեր Ժամագիրք և Պատարագամատոյց այդպես էլ նշել են ցանկերում (տե'ս Ա. Ղազիկյան, «Հայկ. նոր մատ.», Էջ 824-825, 1159-1160, Տ. Պալյան, «Բանասեր», 1903, էջ 206-207, (Գ. Լևոնյան, «Հայ գիրքը և տպագր. Արվեստը», էջ 69, 74, Ռ. Իշխանյան «Տեղեկագիր», (հասարակական գիտությունների), 1963, N 1 էջ 89)։
19 սմ.
Date:
1568
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
[Բացակա]
(1),
|
|
|
3496.
|
Պարզատումար.
Publication:
Կ. Պոլիս :
տպ. Աբգար Դպիր Թոխաթեցու,
1568
, ՏԻՏՂՈՍԱԹԵՐԹ ՉՈՒՆԻ։ | 13 մամուլ։ Ութածալ։ Գրքի չափը՝ 14X10 սմ։ Առաջին թերթի երկրորդ էջում՝ թվն Ռ. Ժ. Դ. բանալի առաջին գիրն րէ: | ՀԻՇԱՏԱԿԱՐԱՆ՝ «Աւրինակին թվականն ՌԺԴ էր մեր շինած տարին նահանջի էր և թվին ռժէ էր: Վասն աւրինակին համար զհին թւականն դրաք, զի առաջի ամ էր և տանուտէրն ի վերան խոյն էր կազմեցաւ պարզատումարս հայոց ի լաւ և ընտիր աւրինակացն. Յովանէս արհի. եպիսկոպոսն ու Մինաս Սարկաւագին ի մայրաքաղաքն Ըստամբաւլի՝ երկրորդի ամի թագաւորութեանն տաճկաց Սելիմին. ի հայրապետութիւնն հայոց Տէր Միքել կ[ա]թ[ո]ղ[իկո]սին, առ ոտս նոր Յակոբ րապունայպետ Պատրիարքին., ձերամբ անարժան Աբգարի. յիշեցէք ի մաքրափայլ աղաւթս ձեր զաշխատողքս որոց»: | ՍՀԳՖԳ։ | Զ Պատմ. 105-106։ Թ 53: ԳԼ 69, 74։ Կ 22-23։ | ԾԱՆՈԹ.՝ Նկարագրությունը կատարված է ըստ Գ. Զարբհանալյանի («Պատմ. հայկ. տպագր.», էջ 105-106)։ Նույն տեղում ասվում է նաև, թե որտեղ է գտնվում գիրքը՝ «... Պարզատումարի ամբողջական օրինակ մը կգտնուի նաև Մոնագոյի մատենադարանին մեջ (ի Բավիերա), զոր տեսած է գեր. Սուքիաս Վարդապետ Պարոնյան, ինչպես գրեր էր մեզ»։
13 մամուլ.
Date:
1568
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
[Բացակա ]
(1),
|
|
|
3497.
|
Տօնացոյց.
Publication:
Կ. Պոլիս :
տպ. Աբգար Դպիր Թոխաթեցու,
1568
. [130] էջ;
, Գրքի նկարագրությունը կատարված է ոչ թե սկզբնաղբյուրից, այլ ըստ մատենագիտական աղբյուրների: | Վիեննայի Մխիթարյան մատենադարանում կա մեկ օրինակ, որի նկարագրությունը տպագրվել է «Հանդէս ամսօրյա»-ում (1890թ. էջ 161-162)։ Օրինակը պակասավոր է, որի հետևանքով պարզ չէ էջերի ստույգ քանակը։ «Հանդէս ամսօրյա»ի մեջ տրված նկարագրությունը հետևյալն է.
«Մատյանս վեշտասնածալ է (թերթն 16 թուղթ), էջք 8 սանդ, երկայն ու 51/2 լայն. (8X5,5 սմ) յուրաքանչյուր էջը 10 տող։ Մինչև Զ կը նշանակվի թերթերու թիվն տառերով, այնուհետև զանց կառնվի։ Միայն առաջին թերթին մեջ նույն գրով կարմրագույն դրոշմյալ բազմաթիվ տողեր ունի. հաջորդ թերթերու մեջ կարմիր գունո հետք չկա։ Ամբողջ մատյանը միևնույն գրով դրոշմված է. սակայն Զատկեն ետքը՝ որ ունի փոքրիկ վերնազարդ մը և թռչնագիր, կը տեսնվին տեղ տեղ թռչնագրեր։ Մեր օրինակին սկիզբեն՝ առաջին թղթեն ետեվ (որ կայ) կը պակսի ութը թուղթ, իսկ վերջեն՝ 8գ թերթին վերջերեն սկսելով՝ կը պակսի 2-3 թերթ... Առաջին թերթին առաջին իջին վրա կա միայն երկաթագիր Ա մը, առաջին թերթը ցուցնելու համար։ Երկրորդ էջն է՝ «Ով հանդիպի այսմ գրք/իս տայ ողորմիս տայ գրչ/իս, որ դ. աւրի/նակ դրի եւ դ. վարպետի/առջեւն գրեցի. հին աւր/ինակն. զարութե[ան] եւ զապ/աշխարութե[ան]։ հարցներ/ն չէր գրած եւ մեք գրեցա/ք. գրած էր ի բազում տե/ղիք թէ կամիս զայս ասա/»։
Յաջորդ երեսները կը պակսին։ Իսկ բուն գործին մեջ տպագրիչն քանի մը տեղ ինքնին կը խոսի, այսպես, «զոր կա ի ցուցակի» (ա թերթ), որմե կերևա, թե մատյանն սկիզբը կամ վերջը ցուցակ մունի։ Դարձյալ «խրատքն գրեալ է ի միուս կողմն» (բ. թերթ), «բայց ոմանք ի ժամատուն ասեն եւ մեք զայն եմք տեսեալ» (ե. թերթ), «զմեղապարտ յիշեցէք» (ե. թերթ), «Ով տաւնասէրք գիտենաք որ ոմանք գ աւր տաւնեն զհոգեգալուստն....»: | Մաղաքյա Ճեվեհիրճյանը այս «Տօնացոյց»-ի մասին գրում է.«ՌԺԷ [=1568] ի Կոստանդնուպօլիս նոր ստամփայ գիր սանմանեցին, ի հայրապէտութեան տեառն Միքայէլին Էջմիածնի և ի պատրիարքութեան Կոստանդնուպոլսոյ տէր Յակոբին. ընդ հովանեաւ Սուրբ Նիկողայոս եկեղեցւոյն, ձեռամբ Խոր վիրապի Առաքել աբեղային, արհեստագործութեամբ Աբգար դպրին և իր թագազարմ Անտոնինոս Սուլթանշահ սարկաւագին, որոյ գրովքն տպեալ տօնացոյցս յառաջ բերին»։ | ՀԳ լուս.։ ՎՄՄ թերի։ ԶՄՄ։ | ՂԱ «Բ», 1865, 220։ ՂԱ 535□536։ Ե «Փ», 1881, N 4, էջ 5։ Գալ. «ՀԱ», 1890, 161-162։ Զ Պատմ. 51-53, 55։ ՏՊ «Բյուր», 1900, N 1, էջ 3-5, ՏՊ «Բ», 1903, N 67, էջ 206։ ԳԼ 69, 74։ Կ 19-20։ ԱԼ 38։
8 սմ.
Date:
1568
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
(1),
|
|
|
3498.
|
Տաղարան.
Publication:
Կ. Պոլիս :
տպ. Աբգար Դպիր Թոխաթեցու(՞),
1568
. 32 էջ ;
, Գրքի նկարագրությունը կատարված է ոչ թե սկզբնաղբյուրից, այլ ըստ մատենագիտական աղբյուրների: | Գերլա քաղաքի հայոց Ս. Երրորդություն եկեղեցու մատենադարանում Գովրիկյանը հայտնաբերել է մի փոքրիկ գրքույկ Աբգար Դպիրի Սաղմոսարանի տառերով տպագրված, որի նկարագրությունը տվել է 1888 թ. «Հանդէս ամսօրյա»-ում։ «Մատենիկը փոքրիկ բան մըն է միայն, բոլորը՝ 16 թուղթ կամ 32 էջ. տպագրությունը շատ նախնական (primitif) է, գրերը խոշոր, անձև և անկանոն, իսկ գիրքը՝ մեծ վեշտասնածալ։ Երեսահամար չունի ամենևին, ոչ վերն և ոչ վարը, շարքն հին ձեռագրաց պես՝ բառերը քովե քով կեցած ու իրարու մեջ անցած, կետադրությունը շատ ցանցառ։ Գործույն առաջին էջը՝ ոչ թե աջեն այլ ձախեն կսկսի։ Գիրքը ճակատ չունի, և կարելի է գործույն մեջեն ալ (եթե չենք ուզեր ենթադրել, որ սխալմամբ էջերն իրարու տեղ անցած ըլլան), թղթեր պակաս են. որովհետև մեկ էջեն մյուսին անցնելով քանի մը տեղ իմաստի կապակցություն չի տեսնվիր և ոչ իսկ միևնույն թղթին, աջ էջեն ձախին անցնելով կգտնենք միշտ կատարյալ ու ամբողջ իմաստ... Գրքին 10-րդ թուղթը, կամ 19-րդ էջն՝ այսչափս կբովանդակե. «թվին ռ. ժ. է յունիս ա գրեցաւ. ձեռամբ ֆարմանիս»։ Գովրիկյանը «է» թվանշանը կարդացել է «ռ.ժ»-ից անջատ և տպագրության թվականը համարել 1561-ը, ապա մտածել է, որ տպագրության ստույգ թվականը կստանա, եթե «է»-ն միացնի մյուսներին (այսինքն՝ 1568)։
Գ. Լևոնյանը նույն նախադասությունից եզրակացրել է, որ այս վերջինը (Ֆարմանը) տաղարանի տերն է եղել և գրիչը, իսկ գիրքը ըստ նրա կարծիքի «անպայման լույս է տեսել Աբգարի տպարանից» («Հայ գիրքը և տպագր. արվեստը», 1958, էջ 69-70)։ | Գովր. «ՀԱ», 1888, 140-141։ Գալ. «ՀԱ», 1890, 162, Զ Պատմ. 18, 53-55։ ՏՊ «Բյուր», 1900, N 1 , էջ՝ 3-5։ ՏՊ «Բ», 1903, 206։ ԳԼ 69-70, 74։ Կ 23-24։
Date:
1568
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
[Բացակա]
(1),
|
|
|
3499.
|
Մաշտոց.
Publication:
Կ.Պոլիս :
Տպարան Աբգար Դպիր Թոխաթեցու,
1569
. 434 չհամարակալված էջ.
, Նկարագրված օրինակը սկզբից և վերջից թերի է, տիտղոսաթերթ չունի։ | Բ-Զ մամուլ, մամուլանիշերը հայատառ։ Ութածալ։ Գիրքը չի էջակալված, ընդամենը 40 թերթ է։ Էջախորագրերով, որոնք գտնվում են էջի տակ՝ Բ մամուլի 4, 6, 10, 12րդ էջերին՝ «մկրտութի[ւն]» և Գ մամուլի 3, 6, 10, 12-րդ էջերին՝ «Պսակ առնելոյ»։ 3 լուսանցազարդ և զարդագրեր, Գ մամուլի 7-րդ էջին՝ կարմիր գույնի «ԵՒ», Դ մամուլի 13-րդ էջին՝ կարմիր «Ա», Ե մամուլի 6-րդ էջին՝ սև «ԱԾ»։ Վերջազարդեր. Զ մամուլի 1-ին էջին երեք տերևանի 6 ծաղիկ, նույն մամուլի 11-րդ էջին՝ երեք տերևանի 10 ծաղիկ: Առանց հիշագրերի։ Բնագիրը մոտ 16 կետաչափի բոլորագրով, վերնագրերի համար 12 կետաչափի բոլորագիր։ Տիպը՝ սև և կարմիր։ | Ծանոթություն՝ Մատենադարանի N 8264 օրինակը, որից կատարված է նկարագրությունը, լրացված է ձեռագրով։ Պարզ չէ այս օրինակն է թերի, թե տպագրությունն է անավարտ մնացել: Տպագրության թվականը նշված է ըստ Գալեմքյարյանի («Հանդէս ամս.», 1912, էջ 386-387)։ | Մ 8264 ձեռագրերի բաժին, թերի, ՀՎԳ։ ՍՂՄ։
ՂԱ «Բ», 1865, 221։ ՂԱ հտ. 1, 536։ Ե «Փ», 1881, N 4, էջ 5։ Տ «Բ», 1890, 103։ Գալ. «ՀԱ», 1890, 162։ Զ Պատմ. 1895, 48, Մատ. 402-403։ ՏՊ «Բյուր», 1900, N 1, էջ 3։ Ղ հտ. 1, 1782: Թ 53։ Գալ. «ՀԱ», 1912, 386-387։ ԳԼ 70, 74: Կ 24: | Թվայնացվել է Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի
գիտահետազոտական ինստիտուտի օրինակը Հայաստանի ազգային գրադարանում:
Date:
1569
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
[Բացակա]
(1),
|
|
|
3500.
|
Գիրք աղօթից.
Publication:
Կ. Պոլիս :
Ա.հ.,
1799
. 96 էջ :
, Շարվածքը՝ 8,7x5,8 սմ: | ԳԻՐՔ/ ԱՂՕԹԻՑ/ Վասն ամ[ենայն[] ցեղ/ Պատաhարաց որք գան/ ի վերայ մարդոյն։ / յՈրոց ազատեսցէ զմեզ/ ա[ստուա]ծ Ամէն։/ Տպագրութ[եամ]բ ի լոյս / ածեալ՝ Հրամանաւ/ Տեառն Դանիէլի ճըշ/մարտասէր Պատրիար-/գի Կոստանդնու/պօլսոյ: | 96 էջ։ Ութածալ, մամուլանիշերը հայկական գլխագրերով: Տիտղթ. զարդափակ։ 4 փորագիր պատկեր։ Պատկերների վրա` Յ. Ն. Թ. Հ. տառերը։ 1 գլխազարդ 3-րդ էջում, փոքրիկ վերջազարդեր, զարդագրեր։ Բնագիրը 10 կետաչափի բոլորագրերով։ Օգտագործված են նոտրգիր և գլխագրեր։ | Հիշատակարան չունի: | Մ 250, 2088: | ԾԱՆՈԹ.` Այս գիրքը նախորդից տարբերվում է միայն պատրիարքի անունով: Դանիել պատրիարքը պաշտոնավարել է 1799-1800 թվականներին, ուրեմն գիրքը պետք է տպագրված լինի այդ թվականների ընթացքում: | Գիրքը թվայնացվել է Հայաստանի ազգային գրադարանում:
11 սմ.
Date:
1799
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
(1),
|
All site content, except where otherwise noted, is licensed under a