|
|
1.
|
Սաղմոս.
Publication:
Նյու-Յորք :
տպ. Աստվածաշնչի ընկերության,
1864
, Գիրքը նկարագրված է ըստ մատենագիտական աղբյուրի:
ԳԼ 237: Թ 186
Date:
1864
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
[Բացակա]
(1),
|
|
|
2.
|
Սաղմոս.
Publication:
Մոսկվա :
տպ. Լաղարյան ճեմարանի,
1842
. Չհաշված էջակալում.
, Գիրքը նկարագրված է ըստ մատենագիտական աղբյուրի:
Թ 180
Date:
1842
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
[Բացակա]
(1),
|
|
|
3.
|
Մէզամիր :
Publication:
Իսթանպօլտա :
Ա.Յ. Պօյաճեան մաթպա'ասընտա թապ' օլունմուշ տըր,
1882
. 281 էջ.
, Շարվածքը՝ 11,8x8,5 սմ: | Տիտղոսաթերթին՝ օտարալեզու գրություն: | Վերնագրի թարգմանությունը վերցված է Հասմիկ Ստեփանյանի «Հայատառ թուրքերեն գրքերի եւ հայատառ թուրքերեն պարբերական մամուլի մատենագիտութիւն (1727-1968)» գրքից: | Գիրքը թվայնացվել է Հայաստանի ազգային գրադարանում:
Date:
1882
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
(1),
|
|
|
4.
|
Մէզամիր :
Publication:
Իսթանպօլտա :
Ա.Յ. Պօյաճեան մաթպա՚ասընտա թապ՚ օլունմըշ տըր,
1903
. 297 էջ ;
, Շարվածքը՝ 12,5x8 սմ: | Տիտղոսաթերթին՝ օտարալեզու գրություն: | Վերնագրի թարգմանությունը վերցված է Հասմիկ Ստեփանյանի «Հայատառ թուրքերեն գրքերի եւ հայատառ թուրքերեն պարբերական մամուլի մատենագիտութիւն (1727-1968)» գրքից: | Գիրքը թվայնացվել է Հայաստանի ազգային գրադարանում:
16 սմ.
Date:
1903
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
(1),
|
|
|
5.
|
Մէզամիր :
Publication:
Վիէննա :
Ամերիգան Քիթապը Մուգատտէս Շիրքէթի,
1930
. 245 էջ ;
, Շարվածքը՝ 11x6.5 սմ: | Գիրքը թվայնացվել է Հայաստանի ազգային գրադարանում:
14 սմ.
Date:
1930
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
(1),
|
|
|
6.
|
Մէզամիր :
Publication:
Իսթանպօլտա :
Յ. Մատթէոսեան մաթպա'ասընտա թապ' օլունմըշ տըր,
1914
. 297 էջ ;
, Շարվածքը՝ 13x8,5 սմ: | Տիտղոսաթերթին՝ A.B.S. 10,000: | Սաղմոս: Վերնագրի թարգմանությունը վերցված է Հասմիկ Ստեփանյանի «Հայատառ թուրքերեն գրքերի եւ հայատառ թուրքերեն պարբերական մամուլի մատենագիտութիւն (1727-1968)» գրքից : | Մ: | Թվայնացվել է Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի
գիտահետազոտական ինստիտուտի օրինակը Հայաստանի ազգային գրադարանում:
16 սմ.
Date:
1914
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
[Բացակա]
(1),
|
|
|
7.
|
Սաղմոսներ :
Publication:
Անթիլիաս :
Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան,
2002
. 270 էջ.
Date:
2002
Availability:
No items available:
|
|
|
8.
|
Սաղմոսներ :
Publication:
Թեհրան :
Ա. հ.,
2003
. 269 էջ ;
20 սմ.
Date:
2003
Availability:
No items available:
|
|
|
9.
|
Սաղմոսներ :
Publication:
Երևան :
Հայաստանի աստվածաշնչային ընկերություն,
2015
. 274 էջ ;
, [Շագանակագույն կաշվե կազմով]:
13 սմ.
Date:
2015
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
[Բացակա ]
(1),
|
|
|
10.
|
Սաղմոսներ :
Publication:
Երևան :
Հայաստանի աստվածաշնչային ընկերություն,
2015
. 272 էջ ;
, ՀԱԳ
13 սմ.
Date:
2015
Availability:
No items available:
|
|
|
11.
|
Սաղմոսարան :
Publication:
Երևան :
Իրավունք,
2010
. 264 էջ ;
21 սմ.
Date:
2010
Availability:
No items available:
|
|
|
12.
|
Սաղմոսարան.
Publication:
Վենետիկ :
տպ. Աբգար Դպիր Թոխաթեցու,
1565
. 512 էջ.
, Շարվածքի չափը՝ 12X8 սմ։ | Թերի օրինակ է, տիտղոսաթերթ չունի, պակասում է Ա մամուլից 2 թերթ, Ե մամուլից 1 թերթ, ընդհատվում է ԻԵ մամուլով: Մամուլները համարակալված են հայատառ և արաբական թվանշաններով, ընդամենը 256 թերթ (512 էջ)։ Շարվածքի չափը՝ 12X8 սմ։
Առաջին էջը բաց է։ Առանց հիշագրերի։ Գրքում տպված են Աբգարի «Խառնայ փնթուր»-ի երկու պատկերները։ Պատկերներից առաջինի (Պապին պատկերող) վերևում գրված է՝ «MDLXV CARD. AMALIYS. V. PIVSIIII. CARD. BORROMEUS. MARCO ANT. ARMENO. ABCHAR. CARD. MORONAS. MARCO EPIS. FICR. MORONAS. EPIS. FICR. DIBELLO». Երկրորդ պատկերի տակ՝ «M. D. L. XV VENETIA... HIERONVMVS PRIVLIYS... MARC ANTON ARMENO ARAGHAR». Պատկերների տակ գրված է «Ի թվականիս Հայոց ռ.ժ.դ. /ամին ես թոխաթցի աբգար դպիրս/ խնդրեցի զայս նոր գիրս. ի hռոմ /Ի պետրոս փափուն և երետ հրամ/ան/ շինելու բարեխաւսութ[եամ]բ /այս կարտինալացս և այս. եպ[իս]կ[ոպո]սիս./ և իմ գրայմիտ սուլտանշայ որդոյս եկեալ ի գեղեցիկ. նաւայհանկիտ մայրաքաղաքն. որ կոչի վանատիկ. ի թագաւորութ[եան]ն Երելեմոն. թուճին եւ շինեցաք զայս նոր գիրս. և զաս. փոքր մեկնիչ սաղմոսացս»։ | Գլխազարդեր, լուսանցազարդեր և զարդագրեր։ Բնագիրը մոտ 14 կետաչափի ձեռագրանման բոլորագրերով: Վերնագրերը 8 կետաչափի նույնանման տառերով։ Օգտագործված են նաև գլխագրեր։ | ՀԻՇԱՏԱԿԱՐԱՆ՝ Փառք անբաժանելի... կազմեցաւ սուրբ երգարանս Դաւթի լաւ և յընտիր օրինակէ Գառնեցոյ վարդապետի... ի թուականիս Հայոց ՌԺԵ, մայիս ԺԷ. աւրն ուրբաթ. ԺԲ ժամն... Առ ոտս Մելքիսեդեկ եպիսկոպոսին, ի մայրաքաղաքն ի Վանատիկ. ընդ հովանեաւ սուրբ Մարկոս աւետարանչին. ի Հայոց հոգետունն: Ի ժամանակ Սիմովնի... Յիշեցէք ի մաքրափայլ աղաւթս ձեր զաշխատողքս սորայ զառաջինք և զմիջինք. և զվերջինքն. և Աստուած յիշէ զձեզ իւր միւսանկամ գալուստն... Ամմէն ԲՃՀԲ թուխտ է և ամմէնն կոխած է. և իսկի գրչի գիր չկայ ի գիրքս. բաւ է. (Գ. Զարբհանալյան, «Հայկ. մատ.», էջ 595-596): | Մ 1317, թերի օրինակ, պակասում է Ա մամուլից 2 թերթ, Ե մամուլից 1 թերթ, ընդհատվում է ԻԵ մամուլով, 1681 (չայրվող պահարան) քայքայված օրինակ, 9125 ձեռագրի հետ, պակասավոր օրինակ, սկսվում է ԻԵ մամուլով և վերջանում է ԼԲ մամուլով։ ՍՂՄ։ ՕԲԳ։ ԲԹ։ | Զ Մատ. 595-596, Պատմ. 43-47, 105։ Թ 40-41, Լ հտ. 1, 96-98։ ԳԼ 63-66։ Կ 14։ Զ «Հիշ», 1911, 259-263։ | ԾԱՆՈԹ.՝ Նախքան Հակոբ Մեղապարտի տպագրած գրքերի լույս ընծայման ժամանակը որոշելը՝ այս Սաղմոսարանը համարվել է հայերեն առաջին տպագրությունը, ինչպես և Աբգար Դպիրը հայ առաջին տպագրիչը։ | Նկարագրությունը կատարվել է ըստ Մատենադարանի օրինակի: | Թվայնացվել է Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի գիտահետազոտական ինստիտուտի օրինակը Հայաստանի ազգային գրադարանում: | Գրքի թվային տարբերակը ներբեռնվել է նաև Դանիայի թագավորական գրադարանի կայքէջից՝ https://www.kb.dk/։
Date:
1565
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
(1),
|
|
|
13.
|
Սաղմոսարան /
Publication:
Վենետիկ :
տպ. Ջուան Ալբերտիի,
1587
. 355(՞) էջ :
, ՏԻՏՂԹ.՝ ՆԿԱՐԱԳՐՎԱԾ ՕՐԻՆԱԿԸ ՏԻՏՂՈՍԱԹԵՐԹ ՉՈՒՆԻ: | 355(՞) էջ, էջերի քանակը ստույգ չէ. Մաշտոցյան մատենադարանի օրինակը, որից կատարված է նկարագրությունը, պակասավոր է։ Գիրքը ընդհանուր էջակալություն չունի, համարակալված են մամուլները՝ հայկական բոլորագրերով և լատիներեն տառերով, յուրաքանչյուր մամուլ ունի առանձին էջակալություն։ Ութածալ։ Շարվ. չափը՝ 7,8X5,4 սմ։ 1 փորագիր պատկեր, որի վերևում՝ «Տէր Յովանէս Տէրզնցին և որդին Խաչատուրն, ծառայք աստուծոյ և յիշողացս, ռլզ»։Գլխազարդեր և լուսանցանիշեր։ Տպագրությունը 10 կետաչափի բոլորագրով։ Տիպը երկգույն՝ սև և կարմիր։ | ՀԻՇԱՏԱԿԱՐԱՆ՝ «Փառք ամենասուրբ երրորդութեան հոր և աւարեցաւ տպագիրս փեռամբ տէր Յովանէս Տէրզնցոյս և որդո իմո խաչատուրին. ի թվին ռլզ, ի մայրաքաղաքն Վէնէտիկ, ընդհովանեաւ Մարկոս աւետարանչին, իչ թագաւորութեան Պասքուալ չիթօնիս. ի պատրիարգութեան Չւան [Ջուան] Թրւիզանոյն, ի բանատուն ջուան ալբէրթին. ձեռնատւութեամբ խոճա շահւօլուն և հոգևոր որդոյն իմո ստէփանոսին և այլ ջողեցոյց. զոր տէր աստուած տացէ ըստ սրտից իրոց: Այլ զԿարապետ Բաղէշէցին յիշէցէք ի քրիստոս որ բազում օգնութիւն հասոյց մեզ: Այլ և զերեսս արկանեմ ոտից ձերոց մոխրամածեալ և արտասւալից հառաչմամբ հայցեմք և մաղթեմք ի ջէնջ, զի մի ողորմայիւ արժանի առնէք զկենակիցն իմ զինախփաշէն և զմայրն իմ զմարիամն և զհայրն իմ զխանէսն զփոխեալքն առ աստուած. և յիշողացն և յիշեցէցէ լոցս աստուած ողորմեսցի յիւր միուս անգամ գալուստ. ամէն»: | Հիշատակարանից հետո՝ Տաղ: | Ունի Հիշագրություններ: | Մ 1318, պակասավոր օրինակ, սկսվում է Բ մամուլի ը էջով և ընդհատվում է ԻԲ մամուլի f էջում, պակասում են նաև Բ մամուլի p, q, Թ մամուլի ո, o, ԺԶ մամուլի q, h, i, k, ԺԸ մամուլի p q, ԻԲ մամուլի c, d էջերը։ | ԲԹ։ ՍՂՄ։ ԿԿՄ։ ՕԲԳ։ ՀԳ 4 էջ լուս.։ | Զ մատ. 596-597, Պատմ. 6062, Լ հտ. 1, 108: Թ 42: Շ «Տ», 1963, N 2, 79-82: ԳՄ 1965, 53-57: | Թվայնացվել է Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի
գիտահետազոտական ինստիտուտի օրինակը Հայաստանի ազգային գրադարանում:
Date:
1587
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
[Բացակա]
(1),
|
|
|
14.
|
ՍԱՂՄՈՍԱՐԱՆ /
Publication:
Լվով :
տպ. Հովհաննես Քարմատանենցի,
1616
. 480 չհ գծափակ էջ :
, ՏԻՏՂԹ.՝ ՍԱՂՄՈՍ/Ի ԴԱՒԻԹ /ՏՊԱԳՐԵՑԱՒ/ Սաղմոսարանս ի կազմա/րանն Քարմատանեէնց/ Տ[է]ր յովհանէսին. թվին/ մարդեղութենէն Տ[եառ]ն. /ՌԿՃԺԶ և հայոց մեծաց /ռկեին. դեկտեմբեր ամ/սու ժեին/: | 480 չհամարակալված, գծափակ էջ։ Տիտղոսաթերթը զարդափակ խորանի մեջ: 1 փորագիր պատկեր չհ 14-րդ էջում, որը ներկայացնում է Դավթին և Աստծո սուսերավոր հրեշտակին։ Էջախորագրերով և լուսանցանիշերով։ Գլխազարդեր և զարդագրեր։ | ՀԻՇԱՏԱԿԱՐԱՆ` Ամենակարող զօրութեամբն Աստուծոյ կազմեցաւ նոր տպագիրս երկիրն Իլախաց ի քաղաքս Լէվ կոչեցեալ ընդ հովանեաւ Ննջման Սուրբ Աստուածածնին, ձեռամբ յոգնամեղ Քարմատանենց Յովանէս իրիցու՝ զոր հոգս առեալ մեծաւ աշխատութեամբ եւ բազում ծախիւք տարի մի բոլոր արուեստաւորաց հետ դատեցայ, մինչև գիրն ի գլուխ հանի, և նոր կազմարան սահմանեցի. և վասն փորձի նախ զերգսն Դաւթի մարգարէին տպագրեցի ի օգուտ և ի շահ աստուածասէր աղօթողաց մերասեռ ազանց. զոր եթե հաճելի լիցի կամաց ձերոց՝ Տեառն փառք: Արդ եղև զրաւ սորին թվականութեան Հայոց մեծաց ՈԿԵ ամին. ամսեանն դեկտեմբերի ԺԵ. և ի Փրկչին ՌԶԺԶ ամի. ի հայրապետութեանն Էջմիածնայ սուրբ յաթոռոյն կենդանի նահատակին Տեառն՝ տէր Մելքիսեդեկ կաթողիկոսին, այլ և Կիլիկեցո գաւառին տէր Յովհանէս քաջ րաբունապետին. ի սոցին ժամանակս հանդիպեցաւ տառ սորին. այլ և ի թագաւորութեանն քրիստոնէից Լէհ ազգին բարեպաշտ արքային Զիզմունտին. զոր Տէր ինքն անսասան պահեսցէ: Արդ աղաչեմ զամենեսեան որ հանդիպիք այսմ գրիս, յիշեսջիք ի բարի և զծնօղս իմ ի Քրիստոս հանգուցեալ բաղեշցի Քարմատանենց զՄուրատ, և զմայրն իմ զԱննա, այլ եւ զպապն իմ զտէր Սիմէոն քահանայն և զամենայն ազգայինս իմ. և նա ինքն, որ առատն է ի տուրս բարեաց, կրկնակի բարութամբ զփոխարէն պարգևեսցէ մեզ, և թողութիւն շնորհեսցէ յանձանաց ձերոց և ձեր սուրբ աղօթիւքն զմեր ջնջեսցէ. այլ և զննջեցեալսն մեր խաչին լուսոյ և երկնից արքայութեան արժանի արասցէ. որում փառք յաւիտեանս ամէն. (Գ. Զարբհանալյան, «Պատմութիւն հայկական տպագրութեան», էջ 66-67): | ՍՂՄ։ ՀԳ 22 էջ լուս.: | ԱՍԳ 135-136։ ԲԺՇԿ. 99-100։ Զ Մատ. 598, Պատմ. 64-67, Ղ հտ. 2, 259: Լ հտ. 1, 184: Թ 146: ԳԼ 79-80: ԱԼ 87, Ե «Փ», 1881, N 4, էջ 7: ՏՊ «Բ», 1904, էջ 48-49: Շ: Դ 120: Ա «ՀԱ», 1935, N 3-4, էջ 168-169։ | ԾԱՆՈԹ.՝ Նկարագրությունը կատարված է Գ. Զարբհանալյանի «Պատմ. հայկ. տպագր.» գրքից:
Date:
1616
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
[Բացակա ]
(1),
|
|
|
15.
|
ՍԱՂՄՈՍԱՐԱՆ /
Publication:
Նոր Ջուղա :
տպ.՝ Խաչատուր Կեսարացու,
1638
. [604] էջ ;
, ՏԻՏՂԹ.՝ Նկարագրվող օրինակը անվանաթերթ չունի. Ա էջին խորագիր՝ ՍԱՂՄՈՍ Ի ԴԱՒ[Ի]Թ: | ԼԵ մամուլ, վերջին մամուլը 12 էջ։ Ութածալ։ Գիրքը համարակալված է Է մամուլից, այն էլ սխալ։ Է մամուլից առաջ կա ոչ թե 6 այլ 9 մամուլ, այսպիսով գրքի փաստական մամուլների քանակը ոչ թե ԼԵ է, այլ ԼԸ (այսինքն՝ 604 էջ)։ Հիշագրեր գրված են նույնպես Է մամուլից։ Գրքում օգտագործված են տարբեր գլխազարդեր՝ (Ա մամուլի 1ին, Դ-ի 13, Է-ի 2, ԺԱի 14, ԺԶի 13, ԻԱի 7, ԻԵի 7 և ԻԹ մամուլի 13րդ էջերին) և զարդագրեր (թռչնագիր)։
Բնագիրը՝ մոտ 16 կետաչափի բոլորագրով, վերջին աղոթքը և հիշատակարանը 12 կետաչափի բոլորագրով, օգտագործված են նաև գլխագրեր։ | ՀԻՇԱՏԱԿԱՐԱՆ և ՀԻՇԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՈՒՆԻ: | ՕԲԳ։ ԵՍՀՄ։ ՀԱԳ լուս.։ | Կ-Ո «Գ», 1970, N 5։ ԼՄ «Ն», 16, 22-27: | ԾԱՆՈԹ.՝ Նկարագրությունը կատարված է մանրաժապավենից, որը Հանր. գրադարանին է ուղարկել Մ. Բարիքյանը։ | Գիրքը թվայնացվել է Օքսֆորդի Համալսարանում:
12 սմ.
Date:
1638
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
(1),
|
|
|
16.
|
Սաղմոսարան.
Publication:
Վէնէտիկ :
Ի տպարանատու Սալիգադաու,
1642
. ՅՀԳ (373) էջ:
, ՏԻՏՂԹ.՝ ՍԱՂՄՈՍ / Ի ԴԱՒԻԹ / Կազմեցաւ ի մայրաքաղաքն Վանատիկ / աւգնակա / նութ[եամ]բ պատուական բժշկապետին յովսեփոս արօ / մատարիոսին և անգեղոս / պէլիսէլոս աթինացւոյն / ԹՎԻՆ հայոց մեծաց ռ.ղ.ա. / | ՅՀԳ (=373) էջ: Ութածալ, մամուլանիշերը լատինատառ: Բնագրում՝ հինգ փորագիր պատկեր, գլխազարդեր, վերջազարդեր, լուսանցազարդեր և զարդագրեր: | Օտար մատենագիտական աղբյուրներում Հովհաննես Անկյուրացին հայտնի Ջովաննի Մուլինո անվամբ: Նրա նախաձեռնությամբ Վենետիկում պատրաստվել են նոր տպագրական տառերի կաղապարներ, որոնցով 1642-1643 թթ. տպագրվել են «Սաղմոսարան» և «Յիսուս Որդին» գրքերը:
«Հայ գիրքը 1512-1800 թթ.» մատենագիտության մեջ գիրքը նկարագրվել է ըստ մատենագիտական աղբյուրների և ՀԱԳ-ում առկա 18 էջ լուսանկարների: Տե՛ս Ա. Գալայճյան, «Ցուցակ և հիշատակարաններ Երուսաղէմի Գ. Կիւլպէնկեան մատենադարանի հայերէն հնատիպ գիրքերու (1512-1800)», 1967, էջ 59-60, Գ. Զարբհանալյան, «Հայկ. մատ.», էջ 597-598: | ՀԻՇԱՏԱԿԱՐԱՆ և ՀԻՇԱՏԱԿԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՈւՆԻ: | ՍՂՄ։ ՎՄՄ։ ԵՍՀՄ։ ՎԱԳ։ ՀԳ 18 էջ լուս.։ | Զ Մատ. 597-598, Պատմ. 81-83, Լ հտ. 1, 225: Թ 42: ԳԼ 90: Ե «Փ», 1881, N 4, էջ 8։ ՏՊ «Բ», 1905, էջ 109-110։ ԱԳ «Սիոն», 1966, էջ 59-60։ ԳՄ ՀԱ», 1967, էջ 27-28։ Գալ «ՀԱ», 1914, էջ 15-16։ | Ըստ Վ. Դևրիկյանի՝ «Հ. Անկյուրացին առաջին հայ տպագրիչն է, ով հետևողականորեն կիրառել է թեմայի և պատկերի զուգորդման հայկական ձեռագրային ավանդույթը՝ սկսվող նոր ստեղծագործություններին կից դնելով դրանց վերաբերող փորագրանկարները» («Հայ գիրքը աշխարհի խաչմերուկներում, Մասն Բ, էջ 352):
Փորագիր պատկերների մասին Գ. Զարպհանալեանը գրում է. «Ի սկիզբն Անկիւրացւոյն այս հրատարակութեան դրուած է Դաւթի մարգարէի պատկեր մը՝ ընտիր պղնձի փորագրութեամբ, քաղաքին իշխանագլուխ տոժերու զգեստով ու փռիւգական գլխարկով։ Նույնպիսի ընտիր փորագրութեամբ Բաբելոնի հնոցին մէջ ձգուած երից մանկանց դէպքին նկարագիրը, և հանդիպոյ անոնց Օրհնութեան. և սրբոյ Կուսին այցելութեանն առ Եղիսաբեթ, ի հանդիպոյ Մեծացուսցէ օրհնաբանութեան. Մանասէի՝ որոյ շղթաները քակել կու տայ Նաբուգոդոնոսոր. և նախ քան զՀաւատով խոստովանիմ աղօթս Շնորհալւոյ՝ նոյն սուրբ Հայրապետին պատկերը, միանձին տարազու, փիլոն արկեալ զանձամբ, վեղար ի գլուխն որ փիլոնին հետ կարուած է. ցուպ անշուք ի ձեռին, ուրարազգեստ։ Թերեւս հրատարակողի ժամանակ Միաբանողաց և կամ ճգնավորաց ձևն էր զոր կը զգենուին, և որով կը ներկայացնէ զսուրբ կաթուղիկոսն» («Պատմ. հայկ. տպագր.», էջ 81-82)։
| Գրքի թվային տարբերակը ներբեռնվել է Վիեննայի ազգային գրադարանի կայքից:
12 սմ.
Date:
1642
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
[Բացակա]
(1),
|
|
|
17.
|
Սաղմոսարան /
Publication:
Լիվոռնո :
Տպարան Հովհաննես Ջուղայեցու,
1644
. 4 չհ., ԻԴ, Դ, 3 չհ. թերթ (=395) էջ.
, Շարվածքը՝ 7,5x4,7 սմ։ | Տիտղոսաթերթին՝ ԳԻՐՔ ԵՒ ՍԱՂՄՈՍՔ / ԴԱՒԹԻ / Որ և Սաղմոսարան կոչի։ / Տպագրե[ա]լ եղև ՛ի Հայր[ա]պետու[թ]ե[ան]ն / Հայոց։ Տէր փիլիպոսի Սրբա-/զան կաթուղիկոսի։ / Հրամանաւ և կամօք. Երջանիկ / Խաչատուր վ[ար]դ[ա]պ[ե]տին կես[ա]րացոյ։ / Ձեռ[ա]մբ և Հոգ[ա]ցողու[թեամ]բ Նուաստ / Յովհաննէս վ[ար]դ[ա]պ[ե]տի Ջուղացոյ / Յիւրում Տպարանի, զոր կայա-/ցոց յԻտալիա։ / Ի վայել[ո]ւչ․ Քաղաքն և ՛ի նավահան/գիստն ՛ի Լիվոռնոյ։ ՛ի թ[ուին] ռղգ․ / Յօժարութ[եամ]բ Վերակացուաց։ / | Ութածալ, մամուլանիշերը հայատառ։ Բնագիրը 8 կետաչափի բոլորագրով: Բնագրում՝ թռչնագիր գլխագրեր, գլխազարդեր, լուսանցազարդեր, 1 փորագիր պակեր՝ Ա. թերթից առաջ: Տպագրությունը երկգույն՝ կարմիր և սև: Բնագրում, շապիկի դարձերեսին և վերջերեսին՝ ձեռագիր նշումներ: Տիտղոսաթերթի դարձերեսին և 374-րդ էջում՝ զարդանկար՝ սափորի պատկեր, վրան՝ նշում. «Շնորհօք ամենազօրին ա[ստծո]յ արտկայացաւ տիպք, տպագրուես[ցաւ] ձեռամբ Յովհաննէս վ[ար]դ[ա]պ[ե]տի Ջուղայեցւոյ ի թվ ՌՂԳ ի մայիսի ամսա իժ»: Հիշատակարան ունի:
Թվայնացված օրինակի մի շարք զարդանախշեր և գլխատառեր մատիտով կարմրացրած են:
Գ. Զարբհանալյանը (Հայկական մատենագիտութիւն, Վենետիկ, 1883, էջ 605-606) մանրամասն նկարագրել է սույն տպագրությունը՝ մեջբերելով անվանաթերթն ու հիշատակարանը: Ըստ այդ անվանաթերթի և հիշատակարանի՝ գիրքը տպագրվել է 1645 թ. մայիսի 10-ին, սակայն գրքի վերջում առկա մի տեղեկության հիմքի վրա նա նշել է, որ այն տպագրվել է 1644 թ. մայիսի 10-ին. «ի թվ. ՌՂԳ ի մայիսի ամսոյ ժ»։ «Պատմութիւն հայկական տպագրութեան» (Վենետիկ, 1895, 86-90) գրքում այն զետեղված է 1643 թ. ներքո: 1643 թ. տպագրություն են համարել նաև Լեոն և Թեոդիկը (Լէո, Հայկական տպագրութիւն, հտ. 1, էջ 222, Թէոդիկ, Տիպ ու տառ, Կ. Պոլիս, 1912, էջ 50, 161):
«Հայ գիրքը 1512-1800 թվականներին» (Երևան, 1988, էջ 28-29) գրքի մատենագիտական նկարագրությունն արվել է 4 լուսապատճեն էջի և հավանաբար Ս. Ղազարի ու Վիեննայի Մխիթարյան միաբանությունների օրինակների ուսումնասիրության հիմքի վրա: Այն ֆիզիկապես բացակայում է հայաստանյան գրադարաններում: | ՀԱԳ 4 էջ լուս.։ ՍՂՄ։ ՎՄՄ։ ՄԲ։ ԲԹ։
Զ Մատ. 605-606, Պատմ. 86-90։ Լ հտ. 1, 222։ Թ 50,161։ ԳԼ 89: Ե «Փ», 1881, N 4, էջ 9: ԱԼ. 100: ԳՄ «ՀԱ», 1967, էջ 28-30։ ԼՄ «Ն», 17-22, Կ-Ո «Գ», 1970, N 5։ | Գրքի թվային տարբերակի հղումը վերցվել է ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարանից:
Date:
1644
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
[Բացակա]
(1),
|
|
|
18.
|
Սաղմոսարան.
Publication:
Վենետիկ :
Տպագր. Ջուան-Բատիստա Բովիսի,
1660
. 376 էջ :
, Շարվածքը՝ 12,5x8 սմ: | Տիտղոսաթերթին՝ ՍԱՂՄՈՍ /Ի ԴԱՒԻԹ/ Գիրք և սաղմոս որ և սաղմոսարան կոչի. Տպա-/գրեալ եղեւ ի գեղեցկաշէն մայրաքաղաքն վանա-/տիկ ի տունն պօվիսին. Ի թվականութեանն / Հայոց մեծաց ռճ. և թ։/ | Ութածալ, մամուլանիշերը` լատինատառ և արաբական թվանշաններով։ Բնագիրը՝ 12 կետաչափի բոլորագրով, օգտագործված են նաև 6 կետաչափի բոլորգիր: Բնագրում՝ 1 խորանազարդ, գլխազարդեր, վերջազարդեր, լուսանցազարդեր, զարդագրեր, գլխագրեր, 5 փորագիր պատկեր։ Էջակալությունը՝ արաբական թվանշաններով և հայատառ:
Հիշատակարան ունի: Թվայնացված օրինակի շապիկին հաջորդող էջին՝ գրքի նվիրատուի անունը փաստող ձեռագիր մակագրություն. «Գրքատան Մխիթարեան միաբանութեան մերոյ՝ որ ՛ի Վիեննա՝ պարգև ՛ի Ֆռանչէսքօ Հաջէլմայէռէ»: Ցավոք, նշված չէ ամսաթիվը, որից պարզ կլիներ, թե երբ են գիրքը նվիրել միաբանությանը: Տիտղոսաթերթին՝ մատիտով ձեռագիր նշում. «Վենետիկ, 1660»:
«Հայ գիրքը 1512-1800 թվականներին» (Երևան, 1988, էջ 35-36) մատենագիտության մեջ գրքի նկարագրությունն արվել է 10 լուսապատճեն էջի և աշխարհի տարբեր գրադարաններում պահվող սակավ օրինակների հիման վրա ու նշվել է, որ գրքում առկա է 6 փորագիր պատկեր, սակայն մեզ հասանելի թվային օրինակում կա 5 փորագիր պատկեր՝ տիտղոսաթերթի դարձերեսին, 348, 355, 359, 365։ ; Գ․ Զարբհանալյանի «Պատմութիւն հայկական տպագրութեան» գրքում (Վենետիկ, 1895, էջ 95) տպագրության տարեթիվը սխալմամբ նշվել է 1666: Գ. Լևոնյանը կրկնել է նույն սխալը (Հայ գիրքը և տպագրության արվեստը, Երևան, 1958, էջ 123): Սույն տպագրությունը բացակայում է հայաստանյան գրադարաններում: | ՎՄՄ։ ԱՆ։ ԲԹ։ ԱՀԳ։ ՀԳ 10 Էջ լուս.։
Զ Պատմ. 95: Լ հտ. 1, 262։ ԳԼ 123։ Ե «Փ», 1881, N 4, էջ 9: ԱԼ 171: | Գրքի թվային տարբերակի հղումը վերցվել է ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարանից:
Date:
1660
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
[Բացակա]
(1),
|
|
|
19.
|
ՍԱՂՄՈՍԱՐԱՆ /
Publication:
Ամստերդամ :
տպարան Ս. էջմիածնի և Ս. Սարգսի,
1661
. 762 էջ ;
, ՏԻՏՂԹ.՝ ՍԱՂՄՈՍ Դաւթի մարգարէի որ և Սաղմոսարան յորջորջի։ | ՀԻՇԱՏԱԿԱՐԱՆ ՈՒՆԻ: | ՍՂՄ։ ԵՍՀՄ։ ԱՀԳ։ ԱԱ։ ԲՐԳ։ ԲԹ։ | Զ Մատ. 598-601, Պատմ. 100-101։ Լ հտ. 1, 263։ ԱԼ 111։ ԱԳ «Սիոն», 1966, N 1-2, էջ 151-153: | ԾԱՆՈԹ.՝ Նկարագրությունը կատարված է ըստ Գ. Զարբհանալյանի («Հայկ. մատ.») և «Սիոն» ամսագրի (1966, էջ 151-153): | Գիրքը թվայնացվել է Հայաստանի ազգային գրադարանում:
14.5 սմ.
Date:
1661
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
(1),
|
|
|
20.
|
ՍԱՂՄՈՍԱՐԱՆ /
Publication:
Ամստերդամ :
տպարան Ս.Էջմիածնի և Ս.Սարգսի,
1664
. 356 էջ ;
, ՀԻՇԱՏԱԿԱՐԱՆ ՈՒՆԻ: | ՀԳ վերջին էջի և հիշատակարանի լուսապատճեն: ՍՂՄ թերի օրինակ: ԲԹ: ԱՀԳ: ԱԱ: ՓՄԳ: | Զ Մատ. 601, Պատմ. 103։ Թ 164։ ԳԼ 100: Ե «Փ», 1881, N 4, էջ 10: ՏՊ «Բ», 1906, N 3, էջ 55: ԱՍ 80: | ԾԱՆՈԹ.՝ Նկարագրությունը կատարված է Մ. Բարիքյանի ուղարկած գրքի հիշատակարանի լուսապատճենից:
| Հասանելի է Կոպենհագենի գրադարանի օրինակի թվային տարբերակը
Date:
1664
Availability:
Items available:
National Library of Armenia
(1),
|
All site content, except where otherwise noted, is licensed under a